بیت‌کوین در حال نزدیک‌شدن به سومین هاوینگ (هالوینگ) یا نصف‌شدن پاداشی است که به ماینرها در ازای تأیید هر بلوک پرداخت می‌شود. همین موضوع باعث شده است این روزها نوسانات صعودی قیمت بیت‌کوین نظر بسیاری از افراد را به‌خود جلب کند. در ادامه توضیح خواهیم داد هالوینگ بیت کوین چیست، و در گذشته چه تاثیری بر روی قیمت بیت کوین داشته و احتمالا در آینده چه تاثیرهای خواهد گذاشت.
هاوینگ بیت کوین چیست:
به صورت خلاصه می توان اینگونه بیان کرد که، تقریبا هر چهار سال یکبار (پس از گذشت ۲۱۰هزار بلاک در بلاک چین بیت کوین)، میزان تولید بیت کوین‌های جدید نصف می‌شود. یا به بیانی دیگر، در هالوینگ پاداش اهدایی به ماینرها برای اضافه کردن یک بلاک به بلاک چین ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. همچنین لازم به ذکر است که این فرآیند توسط ساتوشی ناکاموتو و با هدف کنترل تورم بیت کوین، در کد این شبکه قرار داده شده است.
از آنجایی که رویداد هاوینگ موجب نصف شدن عرضه بیت کوین می شود. طبیعتا بنابرعلم اقتصاد کاهش عرضه در زمانی که همچنان تقاضا در سطح قبلی قرار دارد، می‌تواند ارزش بیت کوین را در طول زمان افزایش دهد.
فلسفه رویداد هاوینگ چیست؟
برای درک مفهوم هاوینگ بیت کوین، ابتدا بهتر است با مفهوم عرضه یا تولید بیت کوین آشنا شویم. فرآیندی که در واقع به عنوان ماینینگ یا استخراج بیت کوین شتاخته می شود: در زمان تایید معاملات بیت کوین گروهی داوطلب از طریق حل معادلات ریاضی پیشرفته کار تایید معاملات را انجام می دهند. برای تایید این تراکنش ها، ماینرها ، یا همان داوطلب ها، باید قدرت پردازش سخت‌افزارهای خود را در اختیار شبکه بیت کوین قرار دهند، که اینکار مستلزم مصرف برق و هزینه های دیگر فراوانی است. برای اینکه این افراد داوطلب همیشه وجود داشته باشند، شبکه بلاک چین بیت کوین، به عنوان پاداش مقداری بیت کوین تولید می‌کند و به استخراج‌کنندگان هدیه می‌دهد. حالا هاوینگ در واقع الگوریمی است که هر چهار سال یکبار پاداش استخراج‌کنندگانرا نصف می‌کند.
چرا هاوینگ وجود دارد؟
یکی از بهترین افرادی که در مورد لزوم هاوینگ صحبت کرده ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، خالق اتریوم، است. او در یک یادداشت در این مورد اینگونه توضیح داده است:
علت اصلی انجام این کار کنترل تورم است. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ارزهای سنتی مانند دلار و یورو، این است که این ارزها می‌توانند به هر میزان که بخواهید چاپ شوند و اگر بیش‌ازحد چاپ کنند، ارزش ارز دولتی طبق قانون عرضه و تقاضا سریعاً رو به کاهش می‌گذارد. در واقع هیچ محدودیتی برای عرضه این نوع از ارزهای سنتی نیست.
اما بیت کوین برخلاف این ارزها طراحی شده است، در واقع بیت کوین مانند یک کالای باارزش، مثل طلا، عمل کند. میزان طلاهای موجود در دنیا محدود است و با استخراج هر گرم از آن، استخراج طلاهای باقی‌مانده سخت‌تر از قبل می‌شود. پس همین فرآیند در استخارج بیت کوین نیز قرار داده شده است.
به دلیلِ همین عرضه محدود، طلا توانسته همیشه ارزش خود را حفظ کند. کاری که امیدواریم بیت کوین هم از پس انجام آن برآید.
در واقع هاوینگ مهمترین رویدادی است که از طریق آن می توانیم مطمئن بشویم در بلند مدت بیت کوین ارزش خود را حفظ می کند.
هاوینگ چه تأثیری روی قیمت بیت کوین می‌گذارد؟
روی کاغذ و از نظر تئوری، با فرض ثابت بودن تقاضا، اگر عرضه نصف شود، قیمت باید دو برابر قبل باشد تا به تقاضا پاسخ بدهد، اما لزوماً نمی‌توان گفت که تقاضا ثابت خواهد ماند و کاهش پیدا نمیکند. از سوی دیگر اتفاقات در دنیای واقعی در بسیار از موافع آنچنان که اقتصاددانان فکر می کنند روی نمی دهد. پس در واقع بهترین پاسخی که به سوال بالا می توان داد این است که کسی نمی داند اما انتظار داریم که قیمت افزایش پیدا کند.
تجربه گذشته هاوینگ چگونه بوده است:
- اولین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۱۲ اتفاق افتاد: قیمت بیت کوین در آن تاریخ ۱۳٫۴۲ دلار بود و به نظر می‌رسید که هاوینگ تأثیر چندانی روی قیمت نداشته است. هر چند قیمت بیت کوین بعد از مدت کوتاهی به ۲۳۰ دلار رسید، اما خیلی‌ها این افزایش را به بحران مالی کشور قبرس نسبت می‌دهند.
- دومین هاوینگ در سال ۲۰۱۶ روی داد: اینبار نیز تا یک هفته پس از رویداد هاوینگ، تغییر زیادی در قیمت بیت کوین حاصل نشد. در آن زمان قیمت بیت کوین در حدود ۶۵۰ دلار بود و یک هفته بعد قیمت آن به ۶۷۵ دلار رسید که تغییر چشمگیری به حساب نمی‌آمد. اما بیش از یک سال بعد در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین به بالاترین رقم تاریخش یعنی ۲۰,۰۰۰ دلار رسید.
با این حال، هنوز هم استدلال‌های موجود حاکی از این است که یا قیمت افزایش می‌یابد و یا هیچ تغییری ایجاد نخواهد شد. یا حداقل میزان تاثیرگذاری هاوینگ بسیار کمتر از هاوینگ های قبلی خواهد بود.
خیلی‌ها هم معتقدند که رویداد هاوینگ تنها برای اعضای جامعه بیت کوین شناخته شده است و به همین دلیل نمی‌تواند کسی را غافلگیر کرده یا باعث ایجاد تغییر چشمگیری در قیمت بیت کوین شود. هر چند این بیان چندان به نظر منطقی نیست و در هر صورت کم شدن عرضه در زمان که تقاضا ثابت باشد موجب افزایش قیمت می شود حتی اگر خریداران یا عموم از دلیل کاهش عرضه اطلاعی نداشته باشند.
لازم به ذکر است که، هیچ‌کس در این میان اعتقادی به این ندارد که هاوینگ به هیچ شکلی بتواند قیمت بیت کوین را کاهش دهد.
هالوینگ یا هاوینگ؟
باید توجه داشت که در تلفظ عبارت (halving)، حرف «L» تلفظ نمی‌شود. لذا تلفظ هاوینگ صحیح‌تر است. هر چند خواندن به صورت هالوینگ نیز در ایران رایج است.
